Heykelcilikte Kullanılan Başlıca Madenler

        Heykel, yapısı gereği madencilik sektörü ile oldukça içli dışlı bir sanat dalıdır. Tarihin ilk zamanlarından beri yapıldığı düşünülürse gelişimi de madencilik ile doğru orantılı olarak ilerlediği düşünülmektedir. Her biri ince el işçiliği ile aylarca belki yıllarca oyularak yapılan heykeller çeşitli madenlerden yapılmaktaydı.

​

        Heykelin büyüklü, kullanılacağı mekân veya taşınma durumu kullanılan maden türünü yakından ilgilendiriyor ve oldukça fazla etkiliyordu. Heykeltıraşlar eserlerine başlamadan önce bu durumları gözden geçirerek, buna göre karar vermekteydiler. Büyük emek verilerek ortaya çıkan heykellerin yanlış maden kullanımından dolayı bir hiç olmasını kimse istemezdi.

​

        Bizde Madensanat.org olarak bu inceleme yazımızda heykel sanatında kullanılan başlıca madenlerden bahsedeceğiz ve sizleri geçmişten günümüze bir yolculuğa çıkaracağız.

​

        Heykelcilikte en sık kullanılan maden beyaz mermerdir. Öyle ki milat öncesindeki devirlerde inşa edilmiş birçok eserde mermere rastlanılmaktadır. Türkiye’de de bulunan mermer ocaklarının çoğu milattan önceki devirlere dayanmakta ve bulundukları bölgede sıkça heykel örnekleri görülmektedir. Çok büyük ebatlarda kullanılan bu mermerler genellikle dış cephelerde ve sütunlarda kullanılmıştır. Aynı şekilde dış cephede kullanılacak olan büyük ebatlı sayısız heykelin mermerden yapıldığı dikkat çekmektedir. Sert bir maden olması ve parlak görünümü onu heykelcilik için biçilmiş kaftan konumuna getiriyordu.

​

        Başka bir başlıca heykel madeni ise hiç şüphesiz bronzdur. Bakır madeninin önemli bir alışımı olan bronz dökme metal heykellerin yapımında kullanılmaktaydı. Eldeki tarih bilgilerine göre ilk defa milattan önce 3500 yıllarında bronz elde edilmiştir ancak sanat eserlerinde kullanımı milattan önce 1000’li yıllarda yaygınlaşmıştır. Genellikle ilahi değerlerin küçük ve orta boyutlu figürleri olarak karşımıza çıkmıştır. Mermerden farklı olarak bronz heykeller oyularak değil kalıplara sıcak dökme yöntemiyle ortaya çıkmaktadır. Tarihinin bu kadar eski olmasının yanı sıra bronzdan dökme heykeller hala yapılmaktadır.

        Heykelcilikte sert malzemenin kullanımı kadar yumuşak malzemenin kullanımı da önemlidir. Kil bu yumuşak malzemelerin başında gelir. Başlıca bir maden olmayan kil mineral olarak doğada bulunmaktadır. Heykelcilik alanında ise genellikle hamur kıvamında kullanılır. Ancak düşük bir ısıda sertleşerek heykele dönüşür. Kili ısıyla birleştirme işlemi heykel bütün olarak ortaya çıktıktan sonra yapılır. Günümüzde de heykelcilik ile uğraşmak veya hobi olarak başlamak isteyenlerin ilk tercihi kil olmaktadır.

        Isıyla değil de hamur kıvamında dökme işlemi yapılarak elde edilen bir başka heykel türü ise çimento heykellerdir. Kapalı alan kullanımı için sıklıkla tercih edilen çimento heykeller küçük boyutlarda kullanılmaktadır. Hala kullanılan bir heykel türü olan çimento heykeller, sanayinin ilerlemesiyle seri üretim olarak üretilmeye başlanmıştır.

​

        Bunların yanı sıra tarih boyunca kıymetli taşlardan da heykeller ortaya çıkarılmıştır. Bu heykeller kullanılan madenlerin maliyeti ve zor bulunmasından dolayı yaygınlaşamamıştır. Bu kıymetli taşlardan yapılan heykellerin çoğu oldukça küçük boyutlu olmuştur.  

​